Tek Böbrekli Kalmak Sağlık Açısından Problem Yaratır Mı?

Tek böbrekli kalmak sağlık açısından problemyaratır mı,sağlıklı yaşamaya engel mi? Tek böbrekli kalırsam sağlığım bozulur mu? gibi sorular özellikle böbrek vericilerinin aklına takılmaktadır.

Vücudumuzda her biri yaklaşık 100-125 gram ağırlığında olan iki adet böbrek bulunmaktadır. Böbrekler göbeğin arkasında, karın arka duvarına asılı pozisyonda,  sağda ve solda birer adet bulunur.

Böbrekte kanı süzen ve idrar oluşumunu sağlayan kılcal damar yumağına nefron adı verilir. Her böbrekte 1 milyon olmak üzere her iki böbrekte toplam 2 milyon nefron bulunmaktadır. Devamlı hemodiyalizi gerektiren böbrek yetmezliğinde,  böbreklerdeki nefron sayısının %90’nı kaybedilmiş demektir. Yani toplam 2 milyon olan nefron sayısının 1.8 milyonunu yok olmuş, geriye 200 bin nefron kalmıştır.

Dolayısıyla bir böbreğin olmaması durumunda nefron kaybı 1 milyon olacaktır. Bu da çok büyük bir sorun yaratmaz. Ayrıca bir böbrek alınmasından dolayı nefron sayısı azalınca, diğer böbrek ve nefronlar büyür ve daha çok çalışır. Yani hasta açısından hiçbir şey değişmemiştir ve hasta iki böbrekli normal insanlar gibi yaşayabilir.

Tek Böbrekli Olmanın Nedenleri Nelerdir?

Böbrek nakli için verici olmak

Doğuştan bir böbreğin olmaması

Yaralanma, kaza, tümör, taş ya da iltihap nedeniyle bir böbreğin alınması.

Özetle; tek böbrekli kalmak sağlık açısından bir problemyaratmaz.

Tek Böbrekli Yaşam İle İlgili Uyarılar;

Tek böbrekle ömür boyu sorunsuz yaşamak mümkündür, fark edilmeyebilir.

Tek böbrekli bir şahsın başına gelebilecek en önemli sorun, tansiyon yükselmesidir. Bu nedenle tek böbreği olduğunu bilen bir kişi tuzdan uzak durmalı ve tansiyonunu kontrol altında tutmalıdır.

Yüksek tansiyon genellikle 40-50’li yaşlarda başlar ve sebebi belli değildir. Erken yaşta başlamış hipertansiyon ise genellikle böbrek kaynaklıdır. (tek böbrek, küçük böbrek, böbrek atardamar darlığı, böbrek yetmezliği…) Bu nedenle hipertansiyon tanısı yeni konulmuş, özellikle de 40 yaşın altındaki hastalarda mutlaka böbrekler kontrol edilmelidir.

Tek böbrekli kadınlar rahatlıkla doğum yapabilir. Tek böbrekli olduğunu bilmeden 6 -7 çocuk yapmış birçok kadın vardır. Tek böbrek olduğunu bilen bir hamile, tansiyon yükselmesi konusunda duyarlı olmalı ve tuz tüketimine dikkat etmelidir.

Böbrek nakli olup (başkasının böbreği ile birçok ilaç kullanırken) bir ve birden çok doğum yapan yüzlerce hasta vardır.

Tek böbrekli olmak hastalık değildir. Tuz kısıtlaması dışında özel bir takibi gerektirmez.

İleride tansiyon yükselmesini istemiyorsak tuz tüketimini kısmalıyız.

Tek böbrekliler suyu az içmemeli (infeksiyon ve taş riski için)

Hareketli bir yaşam, tatil, çok ağır olmayan sporlar sorun çıkarmaz.

Tuz kısıtlaması dışında yemeklerin cinsi ile ilgili özel bir kısıtlama yoktur.

Kuvvetli romatizmal ağrı kesici ilaçlar dikkatli ve mutlaka dozunda kullanılmalı. Parasetamol gibi ağrı kesiciler rahatlıkla kullanılabilir.

Herhangi bir sebeple başvurduğu doktora mutlaka tek böbrekli olduğunu söylemelidir.

Kontrastlı (boyalı) radyolojik ve damarsal tetkikler (anjiografi, İlaçlı tomografi, MR) yapılırken dikkatli olunmalı.

Antibiotik kullanımı sorun çıkarmaz.

Sorun olsun olmasın yılda bir kez ultrasonografi ve idrar tahlili yapılmalı.

Tek böbreklilere TSK askerlik yaptırmıyor. Doğuştan tek böbrekli erkekler, bu konuda şanslıdır.